Giriş (GÖRSELLER YAPAY ZEKA İLE OLUŞTURULMUŞTUR)
Python programlama dilinde değişkenler kullanıcı verilerini saklamak için kullanılır. Değişkenler farklı türde verileri (sayılar, metinler, listeler, boolean değerler vb.) tutmak için kullanılabilir. Python’da değişken tanımlarken veri tipi belirtilmez, çünkü Python dinamik tipli bir dildir. Yani, Python değişkenlere atanan değerlere göre veri türünü belirler.
Değişkenlerin tanımlanması esnasında dikkat edilmesi gereken bazı kurallar vardır. Değişken isimleri harf veya alt çizgi ile başlamalıdır. Sayı ile başlayan bir değişken adı kullanılamaz. Ayrıca, Python’da büyük-küçük harf duyarlılığı bulunmaktadır. Yani, “veri” ve “Veri” farklı değişken adlarıdır.
Değişken kullanımında dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da değişkenin atanmış olması gerekliliğidir. Bir değişkene değer atanmadan önce o değişken kullanılamaz. Aksi takdirde hata alınır.
Python’da değişkenlerin yanı sıra sabitler de bulunmaktadır. Sabitler, değeri bir kez atanabilen ve daha sonra değiştirilemeyen değişkenlerdir. Python’da sabit tanımlamak için genellikle büyük harflerle değişken adı verilir.
Bu bölümde Python’daki değişkenlerin doğru şekilde tanımlanması ve kullanılması konusunu detaylı bir şekilde ele alacağım.
Temel Python Değişken Türleri
Python programlama dilinde kullanılan temel değişken türleri vardır. Bu değişken türlerini doğru bir şekilde tanımlayarak ve kullanarak verileri işlemek önemlidir. İşte temel Python değişken türleri:
- Integer (Tam Sayılar): Tam sayılar, negatif veya pozitif olabilen tamsayı değerlerini temsil eder. Örnek olarak,
x = 5
şeklinde bir tam sayı değişkeni oluşturabiliriz. - Float (Ondalıklı Sayılar): Ondalıklı sayılar, ondalık kısıma sahip olan sayıları temsil eder. Örnek olarak,
y = 3.14
şeklinde bir ondalıklı sayı değişkeni oluşturabiliriz. - String (Karakter Dizileri): Stringler, metin verilerini temsil eden değişken türleridir. Örnek olarak,
isim = 'Ahmet'
şeklinde bir string değişkeni tanımlayabiliriz. - Boolean (Mantıksal Değerler): Boolean değişken türü, sadece
True
veyaFalse
değerlerini alabilir. Koşullu ifadelerde sıklıkla kullanılır. - Listeler: Listeler, birden fazla değeri içinde tutabilen ve değiştirilebilen veri yapılarıdır. Örnek olarak,
liste = [1, 2, 3, 4, 5]
şeklinde bir liste oluşturabiliriz.
Bu temel değişken türlerini doğru bir şekilde kullanarak Python programlama dilinde verileri işlemek ve programlarımızı yazmak daha etkili hale gelebilir.
Sayısal Değişken Türleri
Sayısal değişkenler, matematiksel değerleri temsil eden değişkenlerdir ve genellikle sayılarla ilişkilidir. Python’da yaygın olarak kullanılan bazı sayısal değişken türleri şunlardır:
- Tam Sayılar (integers): Tam sayılar negatif veya pozitif olabilen tamsayı değerleridir. Örnek olarak,
x = 5
bir tam sayı değişkenini temsil eder. - Ondalıklı Sayılar (floats): Ondalıklı sayılar kesirli sayıları temsil eder. Örnek olarak,
y = 3.14
bir ondalıklı sayı değişkenidir. - Karmaşık Sayılar (complex): Karmaşık sayılar, gerçek ve sanal kısımlardan oluşan sayılar türüdür. Örnek olarak,
z = 2 + 3j
karmaşık sayıları temsil eder.
Bu sayısal değişken türleri Python programlama dilinde sıklıkla kullanılır ve matematiksel hesaplamalar, bilimsel veri analizi ve diğer pek çok alanda farklı amaçlarla kullanılabilir. Sayısal değişken türlerini doğru bir şekilde tanımlayıp kullanmak, programların doğru çalışmasını ve istenilen sonuçların elde edilmesini sağlar.
Metinsel Değişken Türleri
Metinsel değişken türleri, metin veya string olarak adlandırılan verileri temsil eder. Bu türdeki değişkenler, genellikle metin verilerini depolamak veya manipüle etmek için kullanılır. Python’da metinsel değişken türleri şu şekildedir:
- str: En temel metinsel değişken türüdür ve tek veya çift tırnak içinde tanımlanabilir.
- bytes: Metin verilerini temsil etmek için kullanılır ve değiştirilemez bir formdadır.
- bytearray: Bytes türüne benzer ancak değiştirilebilirdir.
Metinsel değişken türleri genellikle metin işleme, dosya işleme, veri analizi gibi alanlarda yaygın olarak kullanılır. Özellikle metin verileri üzerinde çalışırken, bu tür değişkenlerin kullanımı oldukça önemlidir.
Metinsel değişkenlerle ilgili bazı önemli noktalar şunlardır:
- Metinsel değişkenler indekslenebilir ve dilimlenebilir.
- \n gibi kaçış dizgilerini içerebilirler.
- Metinsel işlemler için pek çok yerleşik metot ve işlev sağlarlar.
Metinsel değişkenlerle çalışırken, metin biçimlendirme, dizeleri birleştirme, alt dizeleri alma gibi işlemleri gerçekleştirebiliriz. Bu tür değişkenler, genellikle veri manipülasyonu ve metin tabanlı uygulamalar geliştirme süreçlerinde kullanılır.
Liste ve Tuple Değişken Türleri
Python’da listeler ve tupl’ler çok kullanışlı değişken türleridir. İşte bu değişken türleri hakkında daha fazla bilgi:
- Listeler (Listeler):
- Listeler köşeli parantez içinde virgülle ayrılmış öğelerden oluşur.
- Listeler değiştirilebilir (mutable) olduğundan, öğeleri ekleyebilir, çıkarabilir veya değiştirebilirsiniz.
- Örnek bir liste:
my_list = [1, 2, 3, "hello", True]
- Tupl’ler (Tuples):
- Tupl’ler normal parantez içinde virgülle ayrılmış öğelerden oluşur.
- Tupl’ler değiştirilemez (immutable) olduğundan, bir kez oluşturulduktan sonra içerikleri değiştirilemez.
- Örnek bir tupl:
my_tuple = (4, 5, "world", False)
Listeler ve tupl’ler arasındaki en önemli fark, listelerin değiştirilebilir (mutable) olması ve tupl’lerin değiştirilemez (immutable) olmasıdır. Bu nedenle, eğer değiştirilmesini istemediğiniz veriler varsa tupl’leri tercih etmek daha güvenlidir. Ancak, verilerinizin değiştirilmesine ihtiyacınız varsa listeler kullanışlıdır.
Bu değişken türleri sıklıkla kullanıldığından, listeler ve tupl’ler arasındaki farkı anlamak ve hangi durumda hangi türü kullanmanız gerektiğini bilmek önemlidir. Listeler genellikle değişen veriler için kullanılırken, tupl’ler sabit veriler için tercih edilir.
Sözlük Değişken Türü
Python programlama dilinde, sözlükler “{}” içinde tanımlanır ve anahtar-değer çiftlerini tutmak için kullanılır. Sözlükler değişkenler arasında benzersiz bir anahtar ile ilişkilendirilmiş değerler koleksiyonudur. Sözlükler, diğer değişken türlerinden farklı olarak, sıralı değildirler ve anahtarlarında indeks kullanılamaz. Sözlükler, hızlı arama yapmak için kullanılır ve genellikle verileri etkili bir şekilde yönetmek için tercih edilir.
Sözlükler {} işaretleri arasında tanımlanır ve anahtarlar ile değerler arasına iki nokta konularak oluşturulur. Örneğin:
sozluk = {"anahtar1": "değer1", "anahtar2": "değer2", "anahtar3": "değer3"}
Sözlüklerde anahtarlar benzersiz olmalıdır ve çoğunlukla metin veya sayılar kullanılır. Değerler ise herhangi bir veri türü olabilir: sayılar, metinler, listeler, hatta başka sözlükler. Sözlükler oluşturulduktan sonra, değerlere anahtarlar aracılığıyla erişilebilir. Örneğin:
print(sozluk["anahtar1"]) # Çıktı: değer1
Sözlükler, verileri gruplandırmak için idealdir ve programlamanın çeşitli alanlarında yaygın olarak kullanılır. Genellikle ihtiyaç duyulan veri yapılarını esnek bir şekilde temsil etmek için sözlükler tercih edilir. Python’daki sözlükler, verileri organize etmek ve erişmek için güçlü bir araç olarak kullanılabilir.
Koşullu İfadelerle Değişken Kullanımı
Python’da koşullu ifadeler, programın belirli durumlara göre farklı aksiyonlar almasını sağlar. Bu durumda, değişkenleri belirli koşullara göre kontrol etmek ve kullanmak oldukça önemlidir. Koşullu ifadelerle değişken kullanımı, programın mantıklı kararlar almasını sağlar ve kodun daha esnek ve verimli olmasını sağlar.
Bir değişkeni koşullu olarak kullanırken, genellikle “if”, “elif” ve “else” anahtar kelimeleri kullanılır. Bunlar, değişkenin belirli koşullara göre nasıl davranması gerektiğini belirtmek için kullanılır. Örneğin:
not_sayisi = 70
if not_sayisi >= 50:
print("Geçtiniz")
else:
print("Kaldınız")
Bu örnekte, “not_sayisi” değişkeni 50’den büyük veya eşitse “Geçtiniz” yazdırılır, aksi takdirde “Kaldınız” yazdırılır.
Ayrıca, koşullu ifadelerle değişken kullanırken “and” ve “or” gibi mantıksal operatörler de kullanılabilir. Bu operatörler, birden fazla koşulu kontrol etmemizi sağlar. Örneğin:
not_sayisi = 70
devamsizlik = 5
if not_sayisi >= 50 and devamsizlik < 10:
print("Dersten başarıyla geçtiniz")
Bu örnekte, “not_sayisi” değişkeninin 50’den büyük veya eşit olması ve “devamsizlik” değişkeninin 10’dan küçük olması durumunda “Dersten başarıyla geçtiniz” mesajı yazdırılır.
Koşullu ifadelerle değişken kullanımı, programlamada karar verme sürecinde büyük önem taşır ve doğru kullanıldığında kodun okunabilirliğini artırır. Bu nedenle, değişkenleri doğru koşullara göre kontrol etmeyi ve kullanmayı öğrenmek, Python programlama becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır.
Döngülerle Değişken Kullanımı
Python programlama dilinde döngüler, değişkenlerle birlikte kullanılarak çok güçlü bir kombinasyon oluştururlar. Döngüler, belirli bir koşul sağlandığı sürece belirtilen işlemleri tekrar eden yapılardır. Bu yapılar, değişkenlerin farklı değerler almasını sağlayarak işlemlerin tekrarlanmasını kolaylaştırırlar.
Python’da en çok kullanılan döngü türleri for
ve while
döngüleridir. for
döngüsü, verilen bir listenin veya aralığın üzerinde iterasyon yaparken, while
döngüsü belirli bir koşul sağlandığı sürece çalışmaya devam eder. Bu döngüler içerisinde değişkenler, her iterasyonda farklı değerler alarak programın istenilen şekilde çalışmasını sağlar.
Döngülerde değişken kullanımı, genellikle döngünün her adımında değişen bir sayacın tutulması ve kontrol edilmesi şeklinde gerçekleşir. Örneğin, bir for
döngüsü içinde her adımda artan bir sayacı kullanarak belirli bir işlemi istenilen sayıda tekrarlayabiliriz. Bu sayede değişkenler programın akışını kontrol etmemize ve veriler üzerinde işlemler yapmamıza olanak tanır.
Döngülerle değişken kullanımı, programların daha dinamik ve işlevsel olmasını sağlar. Veriler üzerinde yapılan işlemleri tekrar etmek, verileri kontrol etmek veya belirli koşullara bağlı olarak farklı işlemler yapmak için değişkenlerin doğru bir şekilde kullanılması önemlidir.
Dolayısıyla, Python’da döngülerle değişken kullanımını iyi anlamak ve etkili bir şekilde uygulamak, programlama becerilerini geliştirmek açısından önemlidir. Bu sayede daha verimli ve güçlü Python programları yazmak mümkün hale gelir.
Fonksiyonlarla Değişken Kullanımı
Python’da fonksiyonlar, programınızda belirli görevleri yerine getirmek için kullanabileceğiniz önemli yapı taşlarıdır. Fonksiyonlar oluşturduğunuz algoritmayı modüler hale getirerek daha anlaşılır ve yönetilebilir hale getirmenizi sağlar. Fonksiyonlarla değişken kullanımı, programınızın farklı bölümleri arasında veri aktarımını kolaylaştırır ve karmaşıklığı azaltır.
Fonksiyonlarla Değişken Tanımlama ve Kullanma
Fonksiyonlar içerisinde değişkenler tanımlayarak bu değişkenlere değer atayabilir ve daha sonra bu değerleri kullanabilirsiniz. Örneğin:
def merhaba():
isim = "Ahmet"
print("Merhaba, " + isim)
merhaba()
Yukarıdaki örnekte isim
adında bir değişken tanımlayarak bu değişkene “Ahmet” değerini atadım ve ardından bu değeri ekrana yazdırdım.
Global ve Yerel Değişkenler
Fonksiyonlarla değişken kullanırken dikkat etmeniz gereken önemli bir kavram global ve yerel değişkenlerdir. Bir değişkenin global mi yoksa yerel mi olduğu, o değişkenin nerede tanımlandığına bağlıdır. Fonksiyonlar içerisinde tanımlanan değişkenler yerel değişkenlerdir ve sadece o fonksiyon içerisinde kullanılabilir. Ancak, bazı durumlarda global değişkenleri fonksiyonlar içerisinde değiştirebilirsiniz. Bu durumda global
anahtar kelimesini kullanmanız gerekmektedir.
Esnek Değişken Tanımlama
Fonksiyonlarla çalışırken bazen belirsiz sayıda parametre almanız gerekebilir. Bu durumda *args
ve **kwargs
gibi özel parametre yapıları kullanılabilir. *args
, değişken sayıda pozisyonel argümanları bir demet halinde alırken, **kwargs
ise değişken sayıda isimlendirilmiş argümanları bir sözlük halinde alır.
Fonksiyonlarla değişken kullanımı, Python programlamanın temel yapı taşlarından biridir ve veri işleme süreçlerinizi daha etkili ve düzenli hale getirmenize olanak tanır.
Modüller ve Kütüphanelerle Değişken Kullanımı
Python’da değişkenlerin kullanımını geliştirmek için modüller ve kütüphaneler oldukça faydalıdır. Modüller, Python kodunuzu daha düzenli hale getirmenize ve işlevselliğini artırmanıza olanak tanır. Özellikle büyük projelerde birden fazla dosya arasında değişkenleri paylaşmak için çok yararlıdırlar.
import math
yarıçap = 5
alan = math.pi * yarıçap**2
print("Dairenin alanı:", alan)
Yukarıdaki örnekte, math
modülünü kullanarak pi sayısını içeren bir değişkeni kullanarak dairenin alanını hesapladım.
Kütüphaneler ise belirli görevleri gerçekleştirmek için önceden yazılmış fonksiyonları içeren dosyalardır. Bu kütüphaneler, tekrar tekrar yazmanız gereken kodları azaltarak zaman kazanmanızı sağlar.
import random
liste = [1, 2, 3, 4, 5]
rastgele_sayı = random.choice(liste)
print("Rastgele seçilen sayı:", rastgele_sayı)
Yukarıdaki örnekte, random
kütüphanesini kullanarak bir listeden rastgele bir sayı seçtim.
Modüller ve kütüphaneler, Python’da değişkenlerin daha etkili bir şekilde kullanılmasını sağlar. Bu sayede kodunuz daha okunabilir, düzenli ve fonksiyonel hale gelir. Bu nedenle, Python programlamaya yeni başlayanlar veya deneyimli kullanıcılar olarak modüller ve kütüphaneleri düzenli olarak kullanmayı düşünmelisiniz.
Örneklerle Python Değişken Türleri
Python programlama dilinde değişkenler farklı veri türlerini temsil edebilir. Bir değişkenin türü, içerdiği veri tipine bağlı olarak belirlenir. İşte Python’da sık kullanılan değişken türlerine örnekler:
- Integer (Tam Sayılar):
- Bir tam sayı değişkeni oluşturmak için:
x = 5
- Bir tam sayı değişkeni oluşturmak için:
- Float (Ondalıklı Sayılar):
- Bir ondalıklı sayı değişkeni oluşturmak için:
y = 3.14
- Bir ondalıklı sayı değişkeni oluşturmak için:
- String (Karakter Dizileri):
- Bir karakter dizisi oluşturmak için:
isim = "Python"
- Bir karakter dizisi oluşturmak için:
- Boolean (Mantıksal Değerler):
- Bir mantıksal değer oluşturmak için:
dogru = True yanlis = False
- Bir mantıksal değer oluşturmak için:
- List (Listeler):
- Bir liste oluşturmak için:
liste = [1, 2, 3, 4, 5]
- Bir liste oluşturmak için:
- Tuple (Demetler):
- Bir demet oluşturmak için:
demet = (1, 2, 3)
- Bir demet oluşturmak için:
- Dictionary (Sözlükler):
- Bir sözlük oluşturmak için:
sozluk = {"anahtar": "değer", "name": "John"}
- Bir sözlük oluşturmak için:
Bu örnekler, Python’da sıkça kullanılan değişken türlerini ve nasıl oluşturulacaklarını göstermektedir. Programlarımızı daha verimli ve doğru bir şekilde yazabilmek için değişken türlerini doğru bir şekilde kullanmak önemlidir.